Huis kopen als ongehuwd samenwoners

Mag je automatisch in de gemeenschappelijke woning blijven wonen na overlijden van je partner?

Regelmatig zitten er jonge stellen bij mij aan tafel voor de aankoop van hun (eerste) woning. Ze zijn zich er vaak niet van bewust dat als een van hen komt te overlijden de ander niet automatisch enig eigenaar van de gezamenlijke woning wordt. Samenwoners erven namelijk niets van elkaar, in ieder geval niet automatisch. Zonder testamenten bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Bij samenwoners zonder kinderen zijn de wettelijke erfgenamen: ouders, broers en zussen.

Wanneer er een gezamenlijke koopwoning is, kan dat zorgen voor de onwenselijke situatie waarbij de helft van de gezamenlijke woning toekomt aan de wettelijke erfgenamen van de overledene. Hoe voorkom je dit?

Het verblijvingsbeding

Ben je samenwonend, zonder kinderen en heb je niets geregeld? Dan erven ouders, broers en zussen alles wat van jou is. Dat betekent: de helft van de gezamenlijke koopwoning, de helft van de gezamenlijke rekening en jouw helft van de inboedel. Maar ook de helft van de hypothecaire schuld die op de woning rust. Dit heeft tot gevolg dat de erfgenamen van de overledene recht hebben op de helft van de woning waar de langstlevende partner nog in woont. Dit kan voorkomen worden door in een samenlevingscontract op te nemen dat alles wat gemeenschappelijk is, bij overlijden toekomt aan de ander (het verblijvings- of verblijvensbeding).

Wat valt onder gemeenschappelijk bezit?

Onder gemeenschappelijk bezit valt: de gezamenlijk aangekochte woning en de hypothecaire schuld die daarop rust, de inboedel die in de woning staat en de gezamenlijke (spaar)rekening. Is er een gezinsauto? Dan kan bepaald worden dat vervoermiddelen ook tot de gemeenschappelijke bezittingen behoren.

Verblijvingsbeding overbodig bij testament?

Nee! Dat is een kort en bondig antwoord. Ook al hebben jullie elkaar tot enig erfgenaam benoemd bij testament, dan kan het alsnog verstandig zijn om een verblijvingsbeding op te nemen in jullie samenlevingsovereenkomst. Een testament is namelijk een persoonlijke akte en kan dus altijd eenzijdig aangepast worden. Een samenlevingsovereenkomst (en dus ook het verblijvingsbeding) wordt gesloten tussen twee partijen en kan niet door één van de partijen gewijzigd worden, zonder dat de ander hiervan weet.

Door een verblijvingsbeding op te nemen in jullie samenlevingsovereenkomst kan er bij overlijden veel narigheid voorkomen worden. Ik  (Pascalle van Wingerden) adviseer jullie graag verder over de mogelijkheden bij het opnemen van een verblijvingsbeding.